MIĘDZY NAMI MÓWIĄC
FESTIWAL SPRAW POLSKO – NIEMIECKICH
HISTORIA, KTÓRĄ ŻYJEMY
książki I debaty I spektakle
6-8 grudnia 2024
Big Book Cafe MDM [Koszykowa 34/50]
Partner strategiczny:
Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej
Nowy trzydniowy festiwal pokazuje ważne i aktualne tematy wspólne dla Polaków i Niemców. Poznajemy twórców literatury fiction i non-fiction z obu krajów, angażujemy się w dyskusje o wyzwaniach zakorzenionych w naszej krajowej i europejskiej historii.
Sięgamy do książek, by lepiej zrozumieć, jak przeszłość kształtuje nasze dzisiejsze decyzje i relacje.
POZNAJ PROGRAM CAŁEGO FESTIWALU:
PIĄTEK, 6 GRUDNIA
GODZ. 19.00
MAŁY TEATR: KLUCZ DO OGRODU
Na motywach powieści Jenny Erpenbeck w tłumaczeniu Elizy Borg
W zawiłości niemieckiej historii, o której pamięć pozostaje żywa, wprowadzi nas proza najsłynniejszej współczesnej pisarki niemieckiej, tegorocznej laureatki Międzynarodowej Nagrody Bookera. Jenny Erpenbeck w powieści o pewnym domu w Brandenburgii, jego kolejnych mieszkańcach oraz właścicielach stworzyła skondensowany obraz życia w centrum Europy ostatniego stulecia, imponujący zarazem rozmachem i drobiazgowością. Czy ludzie są tylko pionkami w wielkiej grze historii? Czy raczej tworzą ją indywidualne ludzkie wybory? Opowieści o wielkich społecznych i politycznych procesach widzianych z perspektywy zwykłej codzienności słuchamy w interpretacji trzech wspaniałych aktorek, z muzyką na żywo.
Występują: Jadwiga Jankowska-Cieślak, Agata Buzek, Karolina Rzepa.
Komponuje i gra: Dominik Strycharski.
SOBOTA, 7 GRUDNIA
Godz. 15.00
ODZYSKANE – UTRACONE. O ZIEMIACH, RZECZACH i LOSACH
DEBATA
Zmiana polsko-niemieckich granic po II wojnie światowej wywołała ruch: ucieczki, przesiedlenia, osadnictwo. Wędrowali ludzie, zwierzęta, przedmioty, historie. Jaką opowieść o tamtych latach przenieśliśmy w obu społeczeństwach do współczesności? Ile mitów i zniekształceń zakrywa historyczne fakty, o czym nie chciało mówić pierwsze pokolenie i kto teraz lepiej radzi sobie z zasypywaniem pola niepamięci – badacze przeszłości, czy powieściopisarze? No i jak żyje się dziś po obu stronach granicy.
Goście: prof. Maren Röger, Karolina Ćwiek-Rogalska, Nancy Waldmann
Prowadzenie: Dominika Buczak
UCZESTNICZKI DEBATY:
Prof. Maren Röger – kieruje lipskim Instytutem Historii i Kultury Europy Środkowej im. Leibniza. Studiowała kulturoznawstwo i historię w Lüneburgu i Wrocławiu, doktoryzowała się na Uniwersytecie w Giessen. W latach 2010-2015 była pracownikiem naukowym w Niemieckim Instytucie Historycznym w Warszawie, po czym została wykładowczynią na Uniwersytecie w Augsburgu. W pracy badawczej skupia się na problemach wielokulturowości i wielowyznaniowości w Europie Środkowej, a także kwestiach przemocy i pamięci. Jest autorką książek, w Polsce ukazały się: „Wojenne związki. Polki i Niemcy podczas okupacji” oraz „Ucieczka, wypędzenie i przesiedlenie. Medialne wspomnienia i debaty w Niemczech i w Polsce po 1989 roku”.
Nancy Waldmann – dziennikarka, od lat zajmuje się tematyką pogranicza polsko-niemieckiego, jego historii i współczesności. Urodziła się w Turyngii, uczyła – w szkole reportażu w Reutlingen, była stypendystką SieciZiem Zachodnich i Północnych. Współpracuje z „Märkische Oderzeitung”, którego redakcja mieści się we Frankfurcie nad Odrą. W Polsce publikowała m.in. w „Tygodniku Powszechnym”.
Karolina Ćwiek-Rogalska – kulturoznawczyni, antropolożka i bohemistka. Pracuje w Instytucie Slawistyki Polskiej Akademii Nauk. Laureatka Nagrody Naukowej „Polityki” oraz Narodowego Centrum Nauki. Doktorat napisała o niewielkiej czeskiej gminie na północnym zachodzie Czech, z której Czesi wysiedlili „swoich” Niemców. Od 2022 roku kieruje grantem Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych: wraz z zespołem śledzi powstawanie nowych kultur na terenach postprzesiedleniowych w Polsce, Czechach i Słowacji. W tym roku wydała książkę „Ziemie. Historie odzyskiwania i utraty” – podsumowanie kilkunastu lat badań nad pamięcią „Ziem Odzyskanych”.
Dominika Buczak – dziennikarka i pisarka, autorka powieści „Plac Konstytucji” i „Dziewczyny z placu”, za którą nominowana była do Nagrody Literackiej dla Autorki Gryfia. Mieszka w Warszawie, ale wychowywała się na Śląsku, jest prawnuczką osiedleńców z Poręby/Lichtenwalde, którzy pierwszy rok na Dolnym Śląsku spędzili pod jednym dachem razem z niemieckimi gospodarzami ich nowego domu. Inspirując się ich losami autorka napisała powieść „Całe piękno świata”.
Godz. 17.00
KAŻDY ZACHÓD MA SWÓJ WSCHÓD
DEBATA
Niewielki, a bestsellerowy esej Dirka Oschmanna „Jak Niemiecki Zachód wymyślił swój Wschód” wywołał w Niemczech burzę. Czy profesor literatury z Lipska, pisząc o wewnątrzniemieckiej kolonizacji i wykluczeniu, złamał tabu czy też napisał coś, o czym wielu dawno po cichu myślało?
Jak zareagowali przeciwnicy jego twierdzeń i dlaczego tę fascynującą książkę warto czytać także u nas, w kraju podzielonym na tzw. „Polskę A i B”?
Rozmawiamy o wyobrażeniach Wschodu i Zachodu, znaczeniu tych pojęć we współczesnym języku i polityce, o powracających próbach orientalizacji wschodniej Europy, a wreszcie o tym, czy rozłamane nierównościami Niemcy da się posklejać.
GOŚCIE: Marek Cichocki, Dirk Oschmann
Prowadzenie: Karolina Głowacka
UCZESTNICY DEBATY:
Dirk Oschmann – literaturoznawca, wykłada współczesną literaturę niemiecką na Uniwersytecie Lipskim. Urodził się w Gotha w południowo-zachodniej części NRD, studiował germanistykę, anglistykę i amerykanistykę na Uniwersytecie w Jenie oraz – jako stypendysta Fulbrighta – w Buffalo w Stanach Zjednoczonych. Doktoryzował się na Uniwersytecie w Jenie i do roku 2011 pracował tam jako wykładowca. Gościnnie wykładał także w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii. Jego głośna, szeroko dyskutowana książka „Jak niemiecki Zachód wymyślił swój Wschód” ukazała się w Polsce w 2024 r. nakładem Instytutu Zachodniego, w przekładzie Adama Peszke.
Marek Cichocki – politolog, socjolog i filozof, specjalista od stosunków polsko-niemieckich oraz integracji europejskiej. Profesor w Collegium Civitas. W latach 1998-2015 wykładowca na Uniwersytecie Warszawskim. Autor książek i publikacji dotyczących stosunków międzynarodowych, historii myśli politycznej, historii Europy. Redaktor naczelny pisma „Nowa Europa. Przegląd Natoliński” oraz współtwórca rocznika filozoficznego „Teologia Polityczna”.
Karolina Głowacka – dziennikarka, popularyzatorka nauki, twórczyni Radia Naukowego i szefowa Wydawnictwa RN, autorka książek popularnonaukowych. Wcześniej przez lata prowadziła audycje w Radiu TOK FM. Za działalność podcasterską została nagrodzona w konkursach Podcast Roku, POP Science, Popularyzator Nauki i Diament Patronite oraz nominowana do Nagrody Radia ZET im. Andrzeja Woyciechowskiego.
Godz. 19.00
A WIĘC ZNOWU WOJNA!
DEBATA
Pełnoskalowa wojna Rosji z Ukrainą ożywia historyczne echa i drzemiące głęboko pod warstwą codzienności skrypty kulturowe dotyczące konfliktów zbrojnych. Jakie traumy, lęki skojarzenia i wspomnienia rodzą się w Polakach i Niemcach. Jaka pamięć – przekazana i zamazana – wędruje między pokoleniami? Jak na wojnę reagują politycy, a jak zwyczajni ludzie. Czy ożywająca w nas dramatyczna przeszłość blokuje myślenie o przyszłości i wolności, czy wpadamy w pułapkę powtórek. A może ten konflikt przesuwa historię Europy na zupełnie nowe tory?
Goście: dr Jarosław Kuisz, Magdalena Parys, prof. Michał Bilewicz, Uwe Rada
Prowadzenie: Michał Nogaś
UCZESTNICY DEBATY:
Dr Jarosław Kuisz – pisarz, eseista i analityk polityczny. Redaktor naczelny Kultury Liberalnej. Adiunkt na Wydziale Prawa i Administracji UW, wykładowca w Kolegium Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych i Collegium Artes Liberales UW. Wykładał gościnnie na Uniwersytecie w Oksfordzie, Chicago Law School i Columbia Law School oraz na Uniwersytecie w Kopenhadze. Jako dziennikarz i komentator współpracował m.in. z The New York Times, Guardianem, Journal of Democracy, Foreign Policy, Le Monde oraz Neue Zürcher Zeitung. Jest także felietonistą „Die Tageszeitung”. Wydał „Koniec pokoleń podległości. Młodzi Polacy, liberalizm i przyszłość państwa”, a najnowsza jego książka, napisana z Karoliną Wigurą „Suwerenność posttraumatyczna. Esej o Europie Środkowo-Wschodniej”, przygotowywana jest właśnie do wydania polskiego.
Magdalena Parys – autorka docenionych w Polsce i Europie powieści, w których splata wątki polskiej i niemieckiej historii. Urodziła się w Gdańsku, w Niemczech mieszka od dwunastego roku życia. Zadebiutowała w 2011 roku powieścią „Tunel”. W 2015 roku została laureatką Europejskiej Nagrody Literackiej za powieść „Magik”, którą przetłumaczono na kilkanaście języków. W 2016 roku opublikowała „Białą Rikę”. Najnowsza powieść autorki, „Książę” jest drugim tomem trylogii berlińskiej, zapoczątkowanej powieścią „Magik”.
Prof. Michał Bilewicz – socjolog i psycholog społeczny, wykładowca Uniwersytetu Warszawskiego, kierownik Centrum Badań nad Uprzedzeniami UW. W pracy badawczej zajmuje się psychologicznymi mechanizmami pojednania, pamięci zbiorowej, traumy i uprzedzeń. Jest autorem książki „Traumaland. Polacy w cieniu przeszłości” (Wydawnictwo Mando, 2024)
Uwe Rada – niemiecki dziennikarz i publicysta gazety „Die Tageszeitung”. Mieszka w Berlinie. Zajmuje się historią kulturową Europy Środkowej i Wschodniej, relacjami polsko-niemieckimi i życiem codziennym na pograniczu. Stypendysta Fundacji Roberta Boscha i Instytutu Goethego. Jest autorem książek dotyczących dziejów kulturowych rzek, między innymi Łaby, Odry i Niemna. W polskim przekładzie do tej pory ukazały się „Niemen. Dzieje pewnej europejskiej rzeki” (Olsztyn, 2012) oraz „Odra. Życiorys pewnej rzeki” (Wydawnictwo KEW, 2015).
Michał Nogaś – dziennikarz prasowy i radiowy, wicedyrektor Programu 3 Polskiego Radia. Od wielu lat rozmawia z pisarkami i pisarzami o ich nowych książkach, pyta o inspiracje i źródła, z których czerpią. Zachęca do rozmów o polityce i współczesności. Karierę dziennikarską zaczynał w radiowej „Trójce” i przez szesnaście lat związany był z tą anteną. W latach 2016-2024 pracował w redakcji „Gazety Wyborczej”, a w latach 2020-2024 w Radiu Nowy Świat. Jest autorem książki „Z niejednej półki. Wywiady”.
NIEDZIELA, 8 GRUDNIA
Godz. 19.00
DUŻY TEATR: ŚMIERĆ PRZYCHODZI NAWET LATEM
Na podstawie powieści Zsuzsy Bánk w tłumaczeniu Elżbiety Kalinowskiej
Kameralny spektakl na motywach autobiograficznej powieści jednej z najciekawszych współczesnych pisarek niemieckich. Czy śmierć seniora rodu węgierskich emigrantów w Niemczech to kres żywej pamięci o kraju ich przodków? Czy jedynie nowy etap rodzinnej historii? Z intymnej relacji o swym pożegnaniu z ojcem Zsuzsa Bánk tworzy przenikliwą opowieść o doświadczeniu migracji – przekraczaniu granic, geograficznych oraz tych mentalnych, nostalgii, kultywowaniu rodzimych tradycji i trudach asymilacji. Opowieść o tyglu kultur we współczesnej Europie, w którym zależnie od pokolenia, pojęcie tożsamości może być rozumiane inaczej.
Reżyseruje: Grzegorz Jaremko.
Muzyka: Justyna Banaszczyk.
Występują: Małgorzata Hajewska-Krzysztofik, Ewa Skibińska, Małgorzata Gorol.
FESTIWAL ODBĘDZIE SIĘ W BIG BOOK CAFE MDM
Koszykowa 34/50, Warszawa
Wstęp wolny!
Debaty odbędą się z tłumaczeniem polsko-niemieckim.
Będą transmitowane na żywo, a następie udostępnione jako podkasty w serwisie Spotify.
Na spektakle stacjonarne zapraszamy osobiście.
UNTER UNS GESAGT
Festival der deutsch-polnischen Partnerschaften
Die Geschichte, die wir leben.
Bücher I Debatten I Aufführungen
6-8 Dezember 2024
Big Book Cafe MDM [Koszykowa 34/50].
Strategischer Partner:
Stiftung für deutsch-polnische Zusammenarbeit
Dieses neue 3-tägige Festival präsentiert wichtige und aktuelle Themen, die Polen und Deutsche gemeinsam betreffen. Wir werden Autoren von Belletristik und Sachbüchern aus beiden Ländern kennenlernen und uns an Diskussionen über Herausforderungen beteiligen, die in unserer nationalen und europäischen Geschichte wurzeln.
Wir greifen zu den Büchern, um besser zu verstehen, wie die Vergangenheit unsere heutigen Entscheidungen und Beziehungen beeinflusst.
INFORMIEREN SIE SICH ÜBER DAS PROGRAMM FÜR DAS GESAMTE FESTIVAL:
FREITAG, den 6 Dezember
19.00 Uhr
KLEINES THEATER: HEIMSUCHUNG
nach dem Roman von Jenny Erpenbeck in der Übersetzung von Eliza Borg
Die Feinheiten der deutschen Geschichte, die uns noch lebendig in Erinnerung sind, werden uns mit der Prosa von Deutschlands bekanntester zeitgenössischer Schriftstellerin, Gewinnerin des diesjährigen Internationalen Booker-Preises, nahegebracht. Jenny Erpenbeck hat in ihrem Roman über ein Haus in Brandenburg ein gleichermaßen beeindruckendes wie minutiöses Bild vom Leben im Zentrum Europas im letzten Jahrhundert gezeichnet. Sind Menschen nur Spielfiguren im großen Spiel der Geschichte? Oder wird sie durch individuelle menschliche Entscheidungen geschaffen? Wir hören die Geschichten von großen sozialen und politischen Prozessen aus der Perspektive des gewöhnlichen Alltags durch die Interpretation von drei großen Schauspielerinnen, mit Live-Musik.
Dargestellt von: Jadwiga Jankowska-Cieślak, Agata Buzek, Karolina Rzepa.
Komposition und Musik von: Dominik Strycharski.
SAMSTAG, den 7. Dezember
15.00 Uhr
Wiedergewonnen – verloren. Über Länder, Sachen und Schicksale
Debatte
Die Veränderung der polnisch-deutschen Grenzen nach dem 2. Weltkrieg führte zu Mobilität: Flucht, Umsiedlung, Ansiedlung. Menschen, Tiere, Gegenstände und Geschichten wanderten. Welche Geschichte aus jenen Jahren haben wir von beiden Gesellschaften in die Gegenwart übertragen? Wie viele Mythen und Verfälschungen verdecken die historischen Fakten, worüber die erste Generation nicht sprechen wollte und wer füllt das Feld des Vergessens heute besser aus – die Forscher der Vergangenheit oder die Schriftsteller? Und wie wird das Leben heute auf beiden Seiten der Grenze gelebt.
Gäste: Prof. Maren Röger, Karolina Ćwiek-Rogalska, Nancy Waldmann
Moderation: Dominika Buczak
TEILNEHMER AN DER DEBATTE:
Prof. Maren Röger – leitet das Leibniz-Institut für Geschichte und Kultur des östlichen Europa in Leipzig. Sie studierte Kulturwissenschaften und Geschichte in Lüneburg und Breslau und promovierte an der Universität Gießen. Von 2010 bis 2015 war sie wissenschaftliche Mitarbeiterin am Deutschen Historischen Institut in Warschau, bevor sie als Lehrbeauftragte an der Universität Augsburg tätig wurde. In ihrer Forschungsarbeit konzentriert sie sich auf Fragen des Multikulturalismus und der Multireligiosität in Osteuropa sowie auf Fragen der Gewalt und der Erinnerung. Sie ist die Autorin von Büchern, die in Polen veröffentlicht wurden: „Kriegsbeziehungen. Intimität, Gewalt und Prostitution im besetzten Polen 1939 bis 1945” und „Flucht, Vertreibung und Umsiedlung. Mediale Erinnerungen und Debatten in Deutschland und Polen seit 1989”.
Nancy Waldmann – Journalistin, beschäftigt sich seit vielen Jahren mit dem Thema der deutsch-polnischen Grenzregion, ihrer Geschichte und ihrem derzeitigen Leben. Geboren in Thüringen, studierte sie an der Reportageschule in Reutlingen. Sie arbeitet mit der „Märkischen Oderzeitung” zusammen, deren Redaktion ihren Sitz in Frankfurt/Oder hat. In Polen hat sie u.a. in „Tygodnik Powszechny” veröffentlicht.
Karolina Ćwiek-Rogalska – Kulturwissenschaftlerin, Anthropologin und Bohemien. Sie arbeitet am Polnischen Akademie der Wissenschaften, Institut für Slawistik. Sie ist Preisträgerin des Wissenschaftspreises der Wochenzeitung „Polityka” und des Nationalen Wissenschaftszentrums. Ihre Doktorarbeit verfasste sie über eine kleine tschechische Gemeinde im Nordwesten Böhmens, aus der die Tschechen „ihre” Deutschen vertrieben haben. Seit 2022 ist sie Leiterin eines Stipendiums des Europäischen Forschungsrats: Sie und ihr Team haben die Entstehung neuer Kulturen in den Nachsiedlungsgebieten in Polen, der Tschechischen Republik und der Slowakei verfolgt. Dieses Jahr veröffentlichte sie das Buch „Länder. Geschichten von Wiederherstellung und Verlust” – eine Zusammenfassung von über einem Dutzend Jahren Forschung über die Erinnerung an die „Wiedergewonnenen Gebiete”.
Dominika Buczak – Journalistin und Schriftstellerin, Autorin der Romane „Plac Konstytucji” und „Dziewczyny z placu”, für die sie für den Gryfia-Literaturpreis für Autoren nominiert wurde. Sie lebt in Warschau, ist aber in Schlesien aufgewachsen. Sie ist die Urenkelin von Siedlern aus Poręba/Lichtenwalde, die ihr erstes Jahr in Niederschlesien unter einem Dach mit den deutschen Gastgebern ihrer neuen Heimat verbrachten. Angeregt durch ihr Schicksal schrieb die Autorin den Roman „Die ganze Schönheit der Welt”.
17.00 Uhr
Jeder Westen hat einen Osten
Debatte
Der kurze, aber Bestseller-Essay „Der Osten: eine westdeutsche Erfindung” von Dirk Oschmann hat in Deutschland einen Sturm ausgelöst. Hat der Leipziger Literaturprofessor mit seinem Buch über die innerdeutsche Kolonisierung und Ausgrenzung ein Tabu gebrochen oder hat er etwas geschrieben, worüber viele schon lange im Stillen nachgedacht haben?
Wie haben die Gegner seiner Behauptungen reagiert und warum ist dieses faszinierende Buch auch in unserem Land, das in das sogenannte ‘Polen A und B’ geteilt ist, sehr lesenswert?
Wir diskutieren über die Begriffe Ost und West, die Bedeutung dieser Konzepte in der aktuellen Sprache und Politik, die immer wiederkehrenden Versuche, sich in Osteuropa zu orientieren und schließlich darüber, ob das von Ungleichheiten zerrissene Deutschland zusammengeklebt werden kann.
Gäste: Marek Cichocki, Dirk Oschmann
Moderation: Karolina Głowacka
TEILNEHMER AN DER DEBATTE:
Dirk Oschmann – Literaturwissenschaftler, lehrt Neuere Deutsche Literatur an der Universität Leipzig. Geboren in Gotha im Südwesten Ostdeutschlands, studierte er Germanistik, Anglistik und Amerikanistik an der Universität Jena und – als Fulbright-Stipendiat – in Buffalo, USA. Er promovierte an der Universität Jena und arbeitete dort bis 2011 als wissenschaftlicher Mitarbeiter. Außerdem hielt er Gastvorträge in den Vereinigten Staaten und im Vereinigten Königreich. Sein vieldiskutiertes Buch „Der Osten: eine westdeutsche Erfindung” wurde 2024 in Polen vom Instytut Zachodni veröffentlicht, übersetzt von Adam Peszke.
Marek Cichocki – Politikwissenschaftler, Soziologe und Philosoph, Spezialist für die deutsch-polnischen Beziehungen und die europäische Integration. Professor am Collegium Civitas. Von 1998 bis 2015 Professor an der Universität von Warschau. Autor von Büchern und Publikationen über internationale Beziehungen, Geschichte des politischen Denkens, Geschichte Europas. Chefredakteur der Zeitschrift „Neues Europa. Natolin Review” und Mitbegründer des philosophischen Jahrbuchs „Teologia Polityczna”.
Karolina Głowacka – Journalistin, Wissenschaftspopularisatorin, Gründerin von Radio Naukowy und Leiterin des RN-Verlags, Autorin von populärwissenschaftlichen Büchern. Vorher moderierte sie jahrelang Sendungen bei Radio TOK FM. Für ihre Podcasts wurde sie bei den Wettbewerben Podcast des Jahres, POP Science, Popularisierer der Wissenschaft und Patronite Diamond ausgezeichnet und für den Andrzej Woyciechowski Radio ZET Award nominiert.
19.00 Uhr
Schon wieder Krieg!
Debatte
Der groß angelegte Krieg zwischen Russland und der Ukraine weckt historische Erinnerungen und kulturelle Skripte über den bewaffneten Konflikt, die tief unter der Schicht des täglichen Lebens schlummern. Was für Traumata, Ängste, Assoziationen und Erinnerungen werden in Polen und Deutschen wach. Welche Erinnerungen – weitergegeben und verschwommen – wandern zwischen den Generationen? Wie reagieren Politiker und gewöhnliche Menschen auf den Krieg. Verhindert die dramatische Vergangenheit, die in uns lebendig wird, das Nachdenken über die Zukunft und die Freiheit, oder tappen wir in die Falle der Wiederholbarkeit. Oder führt dieser Konflikt die Geschichte Europas auf eine völlig neue Spur?
Gäste: Dr. Jarosław Kuisz, Magdalena Parys, Prof. Michał Bilewicz, Uwe Rada
Moderation: Michał Nogaś
TEILNEHMER AN DER DEBATTE:
Dr Jarosław Kuisz – Schriftstellerin, Essayistin und politischer Analytiker. Chefredakteur von „Kultura Liberalna”. Assistenzprofessor an der Fakultät für Recht und Verwaltung der Universität Warschau, wissenschaftlicher Mitarbeiter am Kolleg für fakultätsübergreifende Individuelle Humanistische Studien und am Collegium Artes Liberales der Universität Warschau. Er war Gastprofessor an der Universität Oxford, der Chicago Law School und der Columbia Law School sowie an der Universität von Kopenhagen. Als Journalist und Kommentator hat er u.a. für die New York Times, den Guardian, das Journal of Democracy, Foreign Policy, Le Monde und die Neue Zürcher Zeitung geschrieben. Er ist auch Feuilletonist für die „Tageszeitung”. Er hat das Buch „Das Ende der Generationen der Unterordnung. Junge Polen, Liberalismus und die Zukunft des Staates” und sein neuestes Buch, das er zusammen mit Karolina Wigura geschrieben hat, „Posttraumatische Souveränität”, wird derzeit für eine polnische Ausgabe vorbereitet.
Magdalena Parys – Autorin von in Polen und Europa erfolgreichen Romanen, in denen sie polnische und deutsche Geschichte miteinander verknüpft. Sie wurde in Danzig geboren und wohnt in Deutschland, seit sie 12 Jahre alt ist. Ihr Debüt gab sie 2011 mit dem Roman „Tunnel”. Im Jahr 2015 gewann sie den Europäischen Literaturpreis für ihren Roman „Der Magier”, der in mehr als ein Dutzend Sprachen übersetzt wurde. Im Jahr 2016 veröffentlichte sie „Die weiße Rika”. Der neueste Roman der Autorin, „Der Prinz”, ist der zweite Band der Berlin-Trilogie, die mit dem Roman „Der Magier” begann.
Prof. Michał Bilewicz – Soziologe und Sozialpsychologe, wissenschaftlicher Mitarbeiter an der Universität Warschau, Leiter des Forschungszentrums für Vorurteile an der Universität Warschau. Seine Forschungsarbeit befasst sich mit psychologischen Mechanismen der Versöhnung, kollektivem Gedächtnis, Trauma und Vorurteilen. Er ist der Autor des Buches „Traumaland. Polen im Schatten der Vergangenheit” (Mando Publishing House, 2024).
Uwe Rada – Deutscher Journalist und Autor für „Die Tageszeitung”. Er lebt in Berlin. Er beschäftigt sich mit der Kulturgeschichte Mittel- und Osteuropas, den deutsch-polnischen Beziehungen und dem Alltagsleben im Grenzgebiet. Er erhielt Stipendien von der Robert-Bosch-Stiftung und dem Goethe-Institut. Er ist Autor von Büchern über die Kulturgeschichte von Flüssen, darunter Elbe, Oder und Niemen. In polnischer Übersetzung hat er bislang „Niemen. Die Geschichte eines bestimmten europäischen Flusses” (Olsztyn, 2012) und „Oder. Eine Biographie eines bestimmten Flusses” (KEW Verlag, 2015).
Michał Nogaś – Presse- und Rundfunkjournalist, Stellvertretender Direktor des polnischen Radioprogramms 3. Seit vielen Jahren spricht er mit Schriftstellern über ihre neuen Bücher, fragt sie nach ihrer Inspiration und aus welchen Quellen sie schöpfen. Er fördert Gespräche über Politik und aktuelle Themen. Er begann seine journalistische Karriere bei Radio „Trójka” und war sechzehn Jahre lang mit dem Programm verbunden. Von 2016 bis 2024 arbeitete er in der Redaktion der „Gazeta Wyborcza” und von 2020 bis 2024 bei „Radio Nowy Świat”. Er ist der Autor des Buches „Z niejednej półki. Wywiady”.
SONNTAG, den 8. Dezember
19.00 Uhr
GROSSES THEATER: STERBEN IM SOMMER
nach dem Roman von Zsuzsa Bánk in der Übersetzung von Elżbieta Kalinowska
Eine intime Aufführung nach dem autobiografischen Roman eines der interessantesten deutschen Gegenwartsautoren. Ist der Tod des Seniors einer Familie ungarischer Emigranten in Deutschland das Ende einer lebendigen Erinnerung an das Land ihrer Vorfahren? Oder nur eine neue Phase der Familiengeschichte? Zsuzsa Bánk erzählt in ihrem intimen Bericht über den Abschied von ihrem Vater eine eindringliche Geschichte über die Erfahrung der Migration – die Überschreitung geografischer und mentaler Grenzen, Nostalgie, die Pflege einheimischer Traditionen und die Schwierigkeiten der Assimilation. Die Geschichte handelt vom Schmelztiegel der Kulturen im heutigen Europa, wo das Konzept der Identität je nach Generation unterschiedlich verstanden wird.
Regisseur: Grzegorz Jaremko.
Musik: Justyna Banaszczyk.
Darsteller: Małgorzata Hajewska-Krzysztofik, Ewa Skibińska, Małgorzata Gorol.
Das Festival findet im Big Book Cafe MDM
Koszykowa Straße 34/50, Warschau, statt
Freier Eintritt!
Die Debatten werden mit polnisch-deutscher Übersetzung stattfinden.
Sie werden live übertragen und dann als Podcasts auf Spotify zur Verfügung gestellt.
Sie sind herzlich eingeladen, die Aufführungen persönlich zu besuchen.
